Ronald Scholte over Nagasaki

Foto: De Volkskrant

Ronald Scholte (1924) was voor de oorlog ingenieur bij Shell. Hij werd bij de bezetting krijgsgevangen gemaakt en naar een kamp in Nagasaki, Japan gedeporteerd (zie ook de toespraak van Han Bawits). De groep werd er met een regen van stenen verwelkomd. Scholte maakte de atoomaanval van 9 augustus 1945 mee. Hij deed in 2008 zijn verhaal tegenover Samira Ahli van de Volkskrant (8 okt. 2008).

Augustus 1945
‘Met een aantal andere gevangenen was ik in de heuvels buiten Nagasaki een schuilkelder aan het graven. We hoorden het ronken van een vliegtuigmotor boven ons. Instinctief deed ik een stap achteruit, de tunnel in die we net hadden gegraven. Buiten riep iemand: een parachute! Ik zag een flits en werd met kracht de tunnel in geslingerd. Dat was mijn geluk. We zaten 1800 meter van de plek waar de bom viel. Mensen die buiten waren gebleven, zaten onder de brandwonden. De stad onder ons stond in lichterlaaie.’

Na de oorlog
‘Na de capitulatie van Japan brachten de Amerikanen ons, de krijgsgevangenen, over naar het eiland Okinawa. Vandaar keerde ik terug naar Java. Daar was intussen opstand uitgebroken, dus ik ben meteen weer in dienst gegaan. In 1948 had ik daar genoeg van. In 1950 kwam ik naar Nederland. De entree hier was beroerd. Mijn vrouw had tuberculose. Ik ging als ingenieur bij het leger werken, waar ik weer onderop moest beginnen. Ik ging van een dik salaris bij Shell naar 52 gulden per week. Maar het is allemaal goed gekomen. En ik heb nooit een slapeloze nacht gehad. Dat is bij veel lotgenoten die ik heb gekend wel anders geweest.’

Schadevergoeding
Door een wetswijziging van juni dit jaar kunnen ook buitenlanders erkend worden als overlevenden van de atoombommen (hibakusha’s). Ronald Scholte: ‘Een Japanse journalist vroeg mij in september een aanvraagformulier in te dienen. Dat heb ik gedaan. Het geld boeit me niet, maar erkenning heb ik wel altijd belangrijk gevonden.’

Geen wrok
‘In 1998 ben ik op uitnodiging van de overheid teruggekeerd en werd ik als held verwelkomd. De Japanners hebben er veel aan gedaan om de internationale publieke opinie over hun land te beïnvloeden. Maar veel overlevenden van de kampen kunnen niets en niemand uit Japan luchten of zien. Ik heb in Nagasaki zoveel Japanse slachtoffers gezien, die net zo onschuldig waren als wij. Ik koester geen wrok.’

Bron: Volkskrant 8 okt. 2008